انواع آسم و تشخیصات پرستاری : آسم یک بیماری التهابی و مزمن راه‌های هوایی میباشد که زیاد شایع می‌باشد و در موارد حمله‌های حاد و شدید می‌تواند کشنده باشد . خصوصیات بیماری شامل تنگ شدن حمله ای راه‌های هوایی ، زیاد شدن واکنش راه‌های هوایی به محرک‌های مختلف ، وقابلیت بازگشت به وضعیت طبیعی (بطورخود به خودی یا باکمک داروها ) می‌باشد .

بدون در نظرگرفتن عوامل مساعدکننده محیطی ،به نظر می رسدکه عوامل ژنتیکی یا ایمونولوژیکی در بروز آسم دخیل باشند . درآسم ایمنولوژیک ، بدنبال بروز واکنش‌های آنتی ژن – آنتی بادی ، یکسری واسطه‌های شیمیائی از جمله هیستامین ، ترشح می‌شود و سبب اعمال اصلی ذیل میگردد:

– انقباض عضلات صاف راه‌های هوایی کوچک و بزرگ و بروز اسپاسم برونش ، زیاد شدن نفوذ پذیری کاپیلرها که سبب ادم و تشدید تنگی راه‌های هوایی میگردد .

– زیاد شدن ترشح غدد مخاطی و تولید خلط

– زیاد شدن مقاومت راه‌های هوایی

ازدیاد مقاومت راه هوایی امکان دارد در اثر اسپام عضلات صاف برونش ، التهاب مخاطی و زیاد شدن ترشح موکوس باشد . این تغییرات سبب انسداد عبور هوا می‌شود .

تظاهرات بالینی :

علائم آسم شامل ازدیاد تنگی تنفسی ، سرفه و ویزینگ می‌باشد . در فرم معمول بیماری هر ۳ علامت باهم وجود دارد در آغاز حمله ، مریض احساس گرفتگی در قفسه سینه دارد که با سرفه خشک همراه می‌باشد .

صدای تنفسی خشن می‌شود ودر هر دو فاز تنفسی ظاهرمی‌شود . بازدم طولانی شده و مریض در بسیاری از موارد به تاکی پنه ، تاکیکاردی و زیاد شدن خفیف در فشار خون شریانی سیستولیک ، دچار می‌شود. ریه به سرعت پراز هوا شده و ( قطرقدامی – خلفی سینه ) فراوان می‌شود . صدای ویز زیاد نازک و استفاده از عضلات فرعی تنفس ، نشان دهنده انسداد می‌باشد .

انتها هرمرحله با سرفه ای که حاوی موکوس غلیظ و چسبیده می‌باشد ، همراه می‌شود . حملات آسم غالباً در شب ها روی داده ، بطوریکه مریض با احساس خفگی (بعلت التهاب و زیاد شدن ترشح مخاطی ) از خواب بیدار می‌شود .

درمان :

حذف عامل یا عوامل مسبب آسم از محیط فرد مبتلا به آلرژی موفق ترین روش درمان محسوب می‌شود .

عوامل مساعد کننده حمله آسم :

عوامل محیطی: تغییر درجه حرارت محیط ، تغییر رطوبت ، ذرات و بخارات محرک ، دود سیگار، بوهای زننده ، آلوده کننده‌های محیطی مثل دی اکسید گوگرد ، سولفات‌ها ، مصرف آسپرین ( مهار کننده پروستاگلاندین )

ورزش
استرس روانی
عفونت ( معمولاً ویروسی)

درمان دارویی:

داروهای موجود برای درمان آسم به ۲ دسته کلی تقسیم می‌شوند :

داروهای مهار کننده انقباض عضلات صاف و داروهایی که از بروز التهاب جلوگیری می‌کند .
هدف از دارو درمانی از بین بردن سریع اسپاسم می‌باشد .

۱)آسم حاد

فرم ضعیف : تجویز برونکودیلاتور مثل تئوفیلین وگاهی سمپاتومیمتیک مثل متاپروترنول

فرم متوسط : اکسیژن تراپی از راه بینی ، آمینوفیلین وریدی ، سمپاتوممتیک مثل ایزوپرترنول در گونه عدم درمان ، آدرنوکورتیکواستروئید استنشاقی ،کنترل علائم حیاتی

فرم شدید : بستری نمودن مریض ، اکسیژن رسانی و در گونه لزوم اینتوباسیون ، تجویز استروئیدهای وریدی هر۶ ساعت تا ۴ روز آمینوفیلین وریدی ، داروهای بتا آدرنرژیک ذیل جلدی و بعد درمان استنشاقی

۲) آسم مزمن

فرم خفیف : معمولاً فرم ائروسلی داروهای سمپاتومیمتیک به تنهایی یا همراه کرومولین سدیم و تئوفیلین
فرم متوسط : علاوه برداروهای فوق مصرف همزمان کورتیکواستروئیدهای استنشاقی
فرم شدید : علاوه بر داروهای فوق ، از کورتیکواستروئید خوراکی می‌توان استفاده نمود .

تشخیص‌های پرستاری

۱٫ پاکسازی غیر موثر راه‌های هوایی در رابطه با اسپاسم راه‌های هوایی و تولید خلط
۲٫ اضطراب وترس ناشی ازجریان هوای ناکافی و احتمال سابقه بستری شدن به علت آسم
۳٫ غیر موثر بودن الگوی تنفس
۴٫ اختلال در تبادلات گازی ناشی از انسداد راه هوایی
۵٫ کمبود اطلاعات فرد در مورد عوامل مساعد کننده ، راه‌های جلوگیری و اقدامات درمانی
۱٫ پاکسازی غیر موثر راه‌های هوایی در رابطه با اسپاسم راه‌های هوایی و تولید خلط

نتایج مورد انتظار :

با انجام اقدامات پرستاری ذیل ، بیمار باید بتواند پاک بودن موثر راه هوایی را نشان دهد :
• نبود کوتاهی دامنه تنفس
• پاک بودن صداهای تنفسی
• توانایی برای دفع خلط

اقدامات پرستاری :

• انرژی مصرفی و نیاز به اکسیژن را در مریض به حداقل برسانید . شرح حالا مختصر و مفید بگیرید و طوری سوالات را مطرح نمایید که او فقط با بلی یا خیر پاسخ دهد .
• با نشانیدن مریض و در آوردن لباس‌های تنگ او ، ریه او را به حداکثر انبساط برسانید .
• اکسیژن و دارو درمانی متناسب ( طبق order دکتر ) را شروع نمایید .
• مایعات خوراکی به مریض بدهید تا خلط را رقیق و دفع آن را آسان بکند .
• از مریض نمونه خلط بگیرید .
• برای مریض محیطی فراهم کنیدکه از هرگونه محرک روحی یا شیمیایی که اسپاسم برونش را بدترکند ، دور باشد .

۲٫ اختلال در تبادل گاز ناشی از انسداد راه هوایی

نتایج مورد انتظار :
با انجام اقدامات پرستاری ذیل ، تبادل اكسیژن به حد مطلوب می رسدکه با اشباع اکسیژن در حد ۹۰% یا بیش نشان داده می‌شود .

اقدامات پرستاری :
• به اقدامات پرستاری جهت بازکردن راه هوایی موثر مراجعه شود .
• مانیتورینگ مداوم قلبی ، پالس اکسیمتری مداوم و ارزیابی سطح هوشیاری ( حداقل هر نیم ساعت یکبار )
• برای لوله گذاری داخل نای و تهویه مکانیکی آماده باشید .

۳٫ ترس یا اضطراب ناشی از جریان هوای نا کافی و احتمالاً سابقه بستری شدن به علت آسم

نتایج مورد پیشنهاد :
با انجام اقدامات پرستاری ذیل ، فرد می‌بایست کاهش ترس و اضطراب را بیان بکند .
• فرد را در برنامه مراقبتی خودش شرکت بدهید .
• اعمال درمانی را برای وی توضیح بدهید و همیاری اورا جلب نمایید .
• اطمینان یابیدکه ارتباط گیری راحت برقرار شده و توضیحات درک شده می‌باشد .
• برای کاهش احساس انزوا ، پرده‌ها را کنار کشیده و درها را باز نمایید .

۴٫کمبود اطلاعات فرد در مورد عوامل مساعد کننده ، راه‌های جلوگیری و اقدامات درمانی

نتایج مورد انتظار :

با انجام اقدامات پرستاری ذیل ، فرد می‌بایست بتواند اعمال ذیل را انجام دهد :
• دلایل حمله ودرمان بعد از ترخیص ، از جمله پرهیزازمواد آلرژن واستفاده از داروها را بیان بکند .
• روش‌های دستیابی به سلامتی مطلوب را ارئه دهد .
فرد را تشویق به مراقبت از خودش نمایید . بسیاری از بیماران آسمی عادت دارند خود درمانی کنند .
همراه شما آماده خدمات رسانی در زمینه پرستاری از بیمار، پرستاری از سالمند، پرستاری از کودک ، پرستاری در منزل ، پرستاری در دوران بارداری، مشاوره و … می‌باشد.

جهت اطلاعات بیشتر و مشاوره با ما در ارتباط باشید.

————————————————

مطالب مرتبط:

خدمات پرستاری در منزل و بیمارستان – خدمات پزشکی در منزل مرکز خدمات پرستاری همراه شما