سینوزیت و راههای درمان آن : بیماری سینوزیت به التهاب در ناحیه سینوس‌های پیرامون بینی اطلاق می‌شود. این سینوس‌ها، حفره‌هایی هستند که مخاط مورد نیاز برای مرطوب ساختن مسیر بینی را تولید می‌کنند و سبب می‌شوند تا بینی عملکرد متناسب و مؤثری داشته باشد. بیماری سینوزیت می‌تواند بصورت حاد یا مزمن ظاهر شود.
هم چنین می‌تواند ناشی از عفونت‌های ویروسی، باکتریایی، قارچی، آلرژی یا حتی ۱ واکنش خودایمنی بدن باشد.گرچه سینوزیت می‌تواند دردناک و ناراحت‌کننده باشد ولی اغلب بدون مصرف دارو هم بهبود می‌یابد. ولی چنانچه نشانه‌های این بیماری ظرف هفت تا ده روز بهبود نیافتند یا همراه تب یا سردرد شدید باشد میبایست به دکتر مراجعه کرد.
نکته ها کلیدی که در مورد سینوزیت وراههای درمان آن میبایست دانست عبارتند از:
ما ۴ جفت حفره در پشت استخوان‌های گونه داریم که به آنان سینوس می‌گویند.آلرژی، عفونت باکتریایی یا ویروسی می‌توانند سینوس‌ها را ملتهب و سینوزیت درست کردن کنند.معمولاً سینوزیت بدون درمان بهبود می‌یابد اما برخی اوقات نیازمند درمان میباشد.سینوزیت مزمن سینوزیتی میباشد که بیش از دوازده هفته به طول انجامد.
سینوس‌ها چه هستند؟
سینوس به حفره‌های خالی در بدن اطلاق می‌شود. انواع مختلفی از سینوس در بدن وجود دارد، اما سینوزیت، سینوس‌های پیرامون بینی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این حفره‌ها در پشت گونه قرار دارند که به حفره بینی راه دارند. آنان ماده‌ای لزج به نام مخاط ترشح می‌کنند. این مخاط مسیر بینی را مرطوب نگه می‌دارد و به این ترتیب می‌توانند ذرات غبار یا آلودگی میکروبی را به خود جذب کنند.
سینوزیت هنگامی رخ می‌دهد که ترشح مخاط فراوان شده و سینوس‌ها هم ملتهب شوند. در نتیجه مجرای تخلیه تنگ یا مسدود شده و حجم مایع مخاطی در سینوس‌ها زیاد شدن یابد.(سینوزیت و راههای درمان آن )
نشانه‌ها
نشانه‌های سینوزیت بسته به مدت وقت و شدت عفونت متغیر هستند. اگر مریض دو یا تعداد بیشتری از نشانه‌های ذیل را به همراه ترشح غلیظ زرد یا سبز از بینی یا حلق دارد امکان دارد دچار سینوزیت باشد. نشانه‌ها عبارتند از:
-ترشح بینی
-درد و فشار در ناحیه گونه
-گرفتگی بینی که می‌تواند تنفس را مشکل بکند
-کاهش حس بویایی
-احساس فشار در گوش
-خستگی
-سرفه
-احتقان
درد در ناحیه سینوس‌ها می‌تواند یکی از نشانه‌های سینوزیت باشد.(سینوزیت و راههای درمان آن )
در موارد پیشرفته‌تر امکان دارد این نشانه‌ها هم وجود داشته باشند:
تب
تورم، درد و قرمزی دور ناحیه چشم
احساس سرگیجه
بوی بد دهان یا هوای بازدم
خستگی
دندان درد
سردرد
اگر این نشانه‌ها برای دوازده هفته یا بیش ادامه یابند به آن سینوزیت مزمن گفته می‌شود.
علل بروز سینوزیت
سینوزیت می‌تواند از عوامل مختلفی نشأت گیرد. اما نتیجه آن در هر گونه این میباشد که مایع مخاطی در سینوس‌ها حبس می‌شود. این محیط آماده رشد منشاء بیماری میباشد که به ترتیب شیوع عبارتند از:
ویروس‌ها: ۹۰% موارد ابتلا به سینوزیت عفونی در بزرگسالان منشاء ویروسی دارد.
باکتری: در بزرگسالان ۱۰% موارد ابتلا به سینوزیت عفونی باکتریایی میباشد.
آلودگی: مواد شیمیایی یا مواد محرک موجود در هوا می‌تواند به زیاد شدن ترشح مخاط و بعدا سینوزیت منجر شود.
قارچ: این نوع سینوزیت بیش در مناطق خشک و گرم نظیر سودان یا هند مشاهده شده و جزء موارد نادر میباشد.
عوامل ریسک بروز سینوزیت
وجود عفونت قبلی در مسیر راههای تنفسی نظیر سرماخوردگی
وجود زائده در بینی یا پولیپ بینی (رشد زائده در مسیر بینی که می‌تواند سبب تورم گردد)
ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن ناشی از مواردی مثل انجام برخی درمان‌های خاص
واکنش آلرژیک به مواردی نظیر گرد و غبار، آلاینده‌ها و مو و شوره پوست حیوانات
وجود مشکل در ساختمان بینی مثل انحراف تیغه بینی
انواع سینوزیت
سینوزیت همواره با آبریزش بینی و زیاد شدن ترشح مخاط همراه میباشد. اما انواع مختلفی دارد که به مدت درگیری با آن دارای ارتباط میباشد.
سینوزیت حاد: تا ۴ هفته طول می‌کشد و بیشترین شیوع را دارد.
سینوزیت تحت حاد: نشانه‌های این نوع سینوزیت چهار تا دوازده هفته ادامه دارد.
سینوزیت مزمن: نشانه‌ها بصورت پایدار برای بیشتر از دوازده هفته یا بصورت بازگشتی ظاهر می‌شود که امکان دارد حتی به درمان تهاجمی و جراحی نیاز داشته باشد.
مدت زمان درمان و روش درمان به نوع سینوزیت بستگی دارد.(سینوزیت و راههای درمان آن )
درمان
برای درمان سینوزیت حاد یا سینوزیت تحت حاد استفاده از محلول نمکی رقیق (ترجیحاً سرم نمکی) برای بهبود نشانه‌های سینوزیت استفاده نمود. در بیش اوقات سینوزیت حاد نیاز به درمان ندارد و بدون درمان بهبود می‌یابد اما چنانچه موارد ذیل مشاهده شد حتماً به دکتر مراجعه گردد.
-نشانه‌ها برای هفت روز یا بیش ادامه یابند.
– وجود تب بیش از ۳۸٫شش درجه
– سردرد شدید که با مسکن‌های معمول پسندیده نشود.
-اختلالات بینایی یا ورم دور چشم/ تداوم نشانه‌ها پس از مصرف آنتی‌بیوتیک تجویزی دکتر
اگر سینوزیت منشاء باکتریایی داشته باشد امکان دارد دکتر مصرف آنتی‌بیوتیک را تجویز بکند. اگر نشانه‌ها حتی پس از دوره کامل درمان ادامه یافت مریض میبایست به دکتر مراجعه بکند.بیش موارد ابتلا در سینوزیت مزمن معمولاً باکتریایی نیستند بنابراین مصرف آنتی‌بیوتیک نشانه‌های آن را برطرف نمی‌کند.
برخی اسپری‌های کورتیکواستروئید می‌توانند موارد عودکننده را بهبود بخشند اما مصرف آنان حتماً به تجویز دکتر و نظارت پزشکی نیازمند میباشد.برای درمان سینوزیت آلرژیک استفاده از برخی داروهای تزریقی اسپری‌های استنشاقی و اجتناب از عوامل حساسیت‌زا (نظیر گرده گل‌ها، مو و شوره پوست حیوانات به ویژه حیوانات خانگی، کپک‌ها یا قارچی میکروسکوپی) می‌تواند احتمال بازگشت سینوزیت مزمن آلرژیک را کمتر بکند.
عمل جراحی
مواردی نظیر اصلاح انحراف تیغه بینی یا رفع پولیپ (زائده) بینی امکان دارد نیازمند عمل جراحی باشد. در مورد درمان سینوزیت‌های مقاوم به درمان امکان دارد عمل جراحی توصیه شود. امکان دارد این درمان بوسیله اندوسکوپی هم انجام شود. بعد از عمل جراحی هم امکان دارد درمان جهت پیشگیری از بازگشت سینوزیت تجویز گردد.(سینوزیت و راههای درمان آن )
پولیپ و انحراف بینی در سینوزیت
وجود انحراف در تیغه بینی و پولیپ می‌تواند احتمال بروز سینوزیت را زیاد شدن دهد.عمل جراحی می‌بایستی آخرین راه حل برای درمان سینوزیت در کودکان در پیشنهاد گرفته شود و سایر روش‌های درمانی در اولویت هستند.(سینوزیت و راههای درمان آن )
پیشگیری
- روش‌ها و اقدامات ذیل می‌تواند احتمال بروز سینوزیت را کاهش دهد.پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا. شستن دست‌ها به خصوص پیش از صرف غذا اکیداً توصیه می‌شود.
– اجتناب از استعمال دخانیات یا مجاورت با دود دخانیات
– اجتناب از عوامل حساسیت‌زا
– استفاده از دستگاه مرطوب‌کننده در منزل
– پاک و تمیز نگهداشتن منزل
– تهویه متناسب هوای خانه
– اثرات دود سیگار بر دستگاه تنفس
کارهایی که می‌توان در خانه انجام داد
برخی از کارها را می‌توان در خانه برای کاهش شدت یا بازگشت سینوزیت انجام دارد. این کارها می‌تواند درد را کاهش داده یا مسیر سینوس‌ها را برای تخلیه مایع مخاطی باز نگه دارد.
- شستشوی بینی چند بار در روز با محلول سرم نمکی یا آب نمک رقیق
- کمپرس گرم (ملایم) روی سینوس‌های درگیر در گونه می تواند تورم و احساس ناراحتی را کاهش دهد.
- استفاده از برخی داروهای مسکن ساده برای کاهش درد یا تب
- استنشاق بخار: تنفس هوای مرطوب و گرم سبب کاهش احتقان گردد. استفاده از چند ورق نعنا یا اکالیپتوس می‌تواند به باز شدن سینوس‌ها یاری بکند.
- مصرف فراوان آب و اجتناب از فعالیت فیزیکی فراوان
- قرص‌های ضد احتقان هم می‌توانند آماس در ناحیه سینوس‌ها را کاهش داده و اجازه تخلیه سینوس را می‌دهد. مصرف دارو به مدت بیشتر از ۳ روز، بدون تجویز دکتر به هیچ وجه توصیه نمی‌گردد.(سینوزیت و راههای درمان آن )
مطالب مرتبط :