واکسن های کرونا : واکسنها سالیانه جان هزاران شخص را نجات میدهند. تولید واکسن ایمن و مؤثر کرونا گام بزرگ و رو به جلو در تلاشهای جهانی ما برای انتها دادن به همهگیری و بازگشت به انجام کارهای لذتبخش با افرادیست که دوستشان داریم.
ما جدید ترین اطلاعات تخصصی را جمعآوری کردهایم تا به برخی از شایعترین سؤالات درمورد واکسن های کرونا جواب بدهیم. با دستیابی به اطلاعات بیشتر این مقاله بروزرسانی خواهد شد.
رایج ترین سوالات درباره واکسن های کرونا
واکسن های کرونا چطور عمل میکنند؟
واکسن ها با تقلید یک عامل عفونی – ویروس، باکتری یا دیگر میکروارگانیسمهای عامل بیماری – عمل میکنند. اینکار به سیستم ایمنی ما «یاد میدهد» که چطور به طور سریع و مؤثر به این عامل واکنش نشان دهد.
واکسن ها معمولا یک نوع ضعیفشده از یک عامل عفونی را ارائه میکنند که به سیستم ایمنی ما اجازه میدهد تا آن را در حافظهاش ضبط بکند. بدین ترتیب،پیش از این که ویروس ما را مریض بکند، سیستم ایمنی ما میتواند سریعا آن را شناسایی کرده و مقابله بکند. برخی از واکسن های کرونا به این صورت طراحی شدهاند.
دیگر انواع واکسن های کرونا با روشهای جدیدتر ساخته شده و با نام واکسن های پیامآور آرانای (RNA) یا امآرانای (mRNA) خوانده میشوند.
این نوع واکسن ها به جای معرفی عامل (مادهای که باعث میشود بدن شما آنتیبادی تولید کند)، کد ژنتیک ضروری را به بدن ارائه میکند تا سیستم ایمنی ما بتواند آنتیژن را خودش تولید کند. تکنولوژی این واکسن ها برای چندین دهه مورد مطالعه قرار گرفتهاند. واکسن های امارانای حاوی هیچ ویروس زندهای نبوده و تداخلی با دیانای انسانها ندارند.
آیا واکسن های کرونا ایمن هستند؟
بله، حتی واکسنهایی که به سرعت تولید میشوند هم میبایست تحت آزمایشهای بالینی دقیق قرار بگیرند تا ثابت شود که استانداردهای مورد توافق در سطح بینالمللی برای حفظ ایمنی و اثرگذاری را رعایت میکنند. یک واکسن تنها در صورتی که مطابق این استانداردها باشد میتواند اجازه سازمان جهانی بهداشت و سازمانهای ناظر ملی را دریافت بکند.
یونیسف تنها واکسنهایی را خریداری و ارائه میکند که مطابق معیارهای ایمنی و اثرگذاری سازمان جهانی بهداشت بوده و تاییدیههای نظارتی ضروری را اخذ کرده باشند.
چطور واکسن های کرونا به این سرعت تولید شدند؟
دانشمندان به لطف سرمایهگذاری بیسابقه در بخش تحقیق و توسعه و هم همکار جهانی توانستند رکورد زمانی جدیدی را در تولید واکسن ایمن و اثرگذار در برابر کرونا درج کنند. پایان استانداردهای فرآیندهای ایمنی و هم استانداردهای نظارتی دقیق رعایت شدند.
علاوه بر واکسنهایی که هماکنون در بسیاری از کشورهای جهان در حالا استفاده هستند، جای دلگرمی زیاد میباشد که بیشتر از ۲۰۰ واکسن کاندیدا هم در مراحل مختلف تولید هستند. برخی از این واکسن ها در فاز سوم تحقیقات بالینی – آخرین مرحله پیش از این که واکسن تأیید شود – قرار دارند.
برترین واکسن کرونا برای من کدام است؟
همه ی واکسن های تأیید شده سازمان جهانی بهداشت نشان دادهاند که در محافظت از شما در برابر بیماری شدید ناشی از کرونا زیاد اثرگذار هستند. برترین واکسن برای شما واکسنی میباشد که سریعتر به دست شما برسد!
آیا واکسن های کرونا دربرابر انواع نو هم اثربخشی دارند؟
سازمان جهانی بهداشت میگوید که انتظار میرود واکسن های تأیید شده کنونی حداقل تا حدی حفاظت را در برابر انواع نو ویروس کرونا فراهم کنند.
کارشناسان در اقصینقاط جهان به طور مداوم در حالا مطالعه چگونگی اثرگذاری گونههای نو بر رفتار ویروس، شامل هر گونه تأثیر بالقوه بر اثرگذاری واکسن های کرونا، هستند.
اگر ثابت شود هر کدام از این واکسن ها در برابر یک یا چند گونه نو اثرگذاری کمتری دارند، میتوان ترکیب واکسن را برای حفاظت بیش در برابر گونههای نو تغییر داد. در آینده، برخی تغییرات در واکسیناسیون همچون استفاده از دوز اضافه و دیگر بروزرسانیها شاید لازم باشد.
ولی کار مهم در این میان این میباشد که واکسینه بشوید و تمهیدات ضروری برای کاهش شیوع ویروس را انجام بدهید – این امر به کاهش احتمال پرش ژنتیکی در ویروس یاری میکند. تمهیدات مورد پیشنهاد عبارتند از رعایت فاصلهگذاری اجتماعی، ماسک زدن، تهویه هوای مطلوب، شستشوی مداوم دستها و دریافت یاری پزشکی در صورت مشاهده علائم بیماری.
چه افرادی میبایست اول واکسینه شوند؟
از آنجایی که ظرفیت تولید در سال ۲۰۲۱ برای تأمین احتیاج جهانی کافی نیست، همه قادر نخواهند بود که در یک وقت واکسن دریافت کنند. کشورها میبایست گروههای دارای اولویت را مشخص سازند.
سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده که این گروهها عبارتند از کادر درمان (برای محافظت از نظام بهداشت و درمان) و کسانی که در معرض خطر بیش مرگ ناشی از بیماری کرونا قرار دارند به همچون افراد مسن و کسانی که دارای بیماریهای زمینه ای هستند. دیگر کارکنان بخشهای لازم به همچون معلمها و مددکاران اجتماعی هم میبایست در اولویت بعدی قرار گیرند و پس از آنان و با تأمین واکسن بیش دیگر گروهها واکسن دریافت کنند.
چه زمانی میبایست واکسن کرونا نزنید؟
اگر هر گونه سؤال درمورد این که آیا میبایست واکسن کرونا را دریافت نمایید دارید با دکتر خود مشورت نمایید. در حالا حاضر، کسانی که دارای شرایط پزشکی ذیل هستند نبایستی واکسن کرونا را دریافت کنند تا از عوارض جانبی احتمالی در امان باشند:
اگر سابقه واکنشهای آلرژیک شدید به هر کدام از محتویات تشکیلدهنده واکسن کرونا را دارید.
اگر هماکنون مبتلا به کرونا هستید و یا علائم کرونا را دارید. (البته میتوانید پس از بهبودی و تأیید دکتر واکسن را دریافت کنید).
اگر قبلا به بیماری کرونا مبتلا شده باشم، آیا باز هم میبایست واکسینه شوم؟
بله، حتی اگر قبلا دچار بیماری کرونا شدهاید میبایست واکسینه بشوید. کسانی که به این بیماری دچار میشوند احتمالا مقداری ایمنی طبیعی در برابر ویروس تولید کنند، ولی هنوز نمیدانیم که این ایمنی تا چه زمانی تداوم دارد یا این که به چه میزانی محافظت از این بیماری درست کردن میکند. واکسن ها محافظت قابل اتکای بیشتری ارائه میکنند.
آیا اگر کودک شیرخوار دارم میتوانم واکسینه شوم؟
محققان هماکنون در حالا مطالعه واکسیناسیون در مادران با نوزاد شیرخوار هستند، ولی تاکنون اطلاعات محدودی بهدست آمده میباشد. سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند واکسیناسیون زمانی انجام شود که مادر شیرده بخشی از گروههای دارای اولویت باشد برای مثال عضو کادر درمان باشد. تغذیه با شیر مادر میتواند بعد از واکسیناسیون ادامه یابد و یکی از بهترین روشها برای حفاظت از کودک در مقابل این بیماری و یاری به آنان برای سالم ماندن میباشد.
آیا در صورت بارداری میتوانم واکسن کرونا دریافت کنم؟
اگرچه خطر کلی بیماری شدید ناشی از ویروس کرونا پایین میباشد، ولی بارداری شما را نسبت به کسانی که باردار نیستند بیش در معرض ریسک بیماری شدید قرار میدهد.
تحقیقات برای فهم بهتر ایمنی و اثرگذاری واکسیناسیون کرونا در زنان باردار ادامه دارد، ولی هیچ دلیل شناخته شدهای که مزیت بیشتری نسبت به فواید واکسیناسیون زنان باردار داشته باشد، مشاهده نشده میباشد. به همین دلیل، زنان بارداری که در معرض خطر بالاتر بیماری کرونا هستند (مانند کادر درمان) یا آنهایی که سلامتیشان دچار مسائلی میباشد که میتواند منجر به خطر بیماری شدیدتر شود، میتوانند در مشورت با پزشکشان واکسینه شوند.
آیا ویروس کرونا میتواند بر قدرت باروری اثر گذارد؟
خیر، امکان دارد ادعاهای نادرستی در رسانههای اجتماعی دیده باشید ولی هیچ شواهدی دال بر این که هر نوع واکسنی، شامل واکسن کرونا، میتواند بر قدرت باروری در زنان یا مردان تأثیر گذارد مشاهده نشده میباشد. اگر هماکنون تلاش دارید که باردار بشوید، نیاز نیست که پس از دریافت واکسن کرونا از باروری اجتناب ورزید.
آیا کودک من هم میبایست واکسینه شود؟
سيستم ایمنی کودکان از بزرگسالان متفاوت میباشد. این تفاوت میتواند بسته به سن آنان زیاد متغیر باشد. هماکنون، توصیه نمیشود که از واکسن های مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی برای گروه سنی پایینتر از ۱۶ الی ۱۸ سال (بسته به نوع واکسن مورد اشاره) استفاده شود، حتی اگر آنان در یک گروه با ریسک بالا باشند.
کودکان در آزمایشهای ابتدایی واکسن کرونا حضور نداشتند، بنابراین اکنون اطلاعات درمورد ایمنی و یا اثرگذاری واکسن بر کودکان ذیل ۱۶ سال ناچیز بوده یا أصلا وجود ندارد. تحقیقات بیشتری مورد نیاز میباشد و ما در حین انجام آزمایشات توصیهها را بروزرسانی میکنیم و اطلاعات بیشتری در دسترس خواهد بود.
با این حالا، مهم میباشد که اطمینان یابید کودک شما واکسن های شایع دوران کودکی را دریافت میکند.
چه زمانی واکسن کرونا در کشور من در دسترس خواهد بود؟
توزیع واکسن در گستره جهانی ادامه دارد و دسترسی به واکسن در کشورها متفاوت میباشد. نظر میکنیم آخرین اطلاعات درمورد کشورتان را از وزارت بهداشت و درمان دریافت نمایید.
یونیسف به نیابت از سازوکار کوواکس، واکسن کرونا را خریداری و به کشورهای اقصینقاط جهان تحویل میدهد تا اطمینان حاصل شود هیچ کشوری بدون واکسن نمیماند. هدف ما این میباشد که تا انتها سال ۲۰۲۱ میلادی ۲ میلیارد دوز واکسن تحویل دهیم. این دوزها به کشورهای عضو سازوکار کوواکس بر اساس یک فرمول تخصیص مناسب با جمعیت مجموع آنان ارائه میشود.
کوواکس چیست؟
کوواکس (COVAX) بخشی از تلاشهای جهانی با هدف تسریع توسعه و تولید واکسن کرونا و تضمین دسترسی منصفانه و برابر همه کشورها میباشد. هیچ کشوری از بیماری کرونا در امان نخواهد بود مگر این که همه کشورها محافظت شوند.
۱۹۰ کشور و قلمرو در سازوکار کوواکس درگیر هستند که شامل بیشتر از ۹۰ درصد جمعیت جهانی میشود. یونیسف در همکاری با ائتلاف نوآوریهای آمادگی برای همهگیری (CEPI)، ائتلاف واکسن (GAVI)، سازمان جهانی بهداشت و دیگر شرکایش، تلاشها برای خرید و ارائه واکسن کرونا را به نیابت از کوواکس رهبری میکند.
من اطلاعات نادرستی را درمورد واکسن کرونا در فضای آنلاین مشاهده میکنم. چه کاری میبایست انجام دهم؟
متأسفانه، اطلاعات آنلاین غلط بسیاری درمورد ویروس و واکسن های کرونا وجود دارد. اطلاعات غلط در بحرانهای حوزه سلامت میتواند منجر به اشاعه توهم، ترس و انگزنی بشود. این امر هم چنین منجر خواهد شد افراد بدون محافظت باقی مانده یا بیش در برابر ویروس آسیبپذیر باشند. واقعیات و یا توصیههای تأیید شده را از منابع مورد اعتماد مثلا مقامات بهداشتی کشور، سازمان ملل، یونیسف یا سازمان جهانی بهداشت دریافت نمایید.
اگر در فضای آنلاین مطالبی مشاهده کردید که معتقدید غلط و گمراهکننده میباشد میتوانید با گزارش آنان به پلتفرم رسانه اجتماعی مذکور از اشاعه آنان جلوگیری نمایید.
آیا واکسن کرونا میتواند بر روی دیانای تأثیر بگذارد؟
خیر، هیچ یک از انواع واکسن کرونا به هیچ وجه بر دیانای تأثیر نگذاشته و کاری با آن ندارند. واکسن پیامآور آرانای یا همان امآرانای به سلولها یاد میدهد چطور پروتئینی بسازند که یک واکنش ایمنی در بدن تولید بکند. این واکنش آنتیبادیهایی را تولید میکند که از شما در برابر ویروس محافظت میکند. امآرانای با دیانای فرق دارد و فقط به مدت ۷۲ ساعت داخل سلول باقی مانده و پس از آن نابود میشود. با این حالا هیچ گاه وارد هسته سلول، جایی که دیانای در آن قرار دارد، نمیشود.
آیا واکسن های کرونا شامل نوعی محتویات حیوانی هستند؟
خیر، هیچ یکی از واکسن های مورد تأیید سازمان جهانی بهداشت دارای محتویات حیوانی نیستند.
چطور میتوانم تا وقت واکسینه شدن از خانوادهام محافظت کنم؟
واکسن های ایمن و اثرگذار دگرگونی بزرگی پدید میآورند ولی هنوز مشخص نیست که تا چه میزان میتوانند از ما در برابر آلودگی و انتقال ویروس محافظت کنند. در حالا حاضر، حتی پس از واکسینه شدن میبایست پیشگیریهای ضروری را به عمل بیاوریم تا از خود و دیگران محافظت کنیم. این اقدامات شامل استفاده از ماسک، فاصلهگذاری اجتماعی و شستشوی مداوم دستها است.
واکسن هایی که تا کنون موفق به دریافت تأییدیه مصرف در ایران شدهاند عبارتند از:
واکسن کوواکسین
واکسن آسترازنکا
واکسن اسپوتینک V
واکسن سینوفارم
سایت خدمات پرستاری همراه شما، با ارائه بهترین خدمات در این راستا به شما کمک می کند. با ما تماس بگیرید.
مطالب مرتبط :