علل و علائم و درمان رفلاکس در نوزادان : رفلاکس در نوزادان که گاهی از آن با عنوان رفلاکس اسید در نوزادان نام برده می‌شود، به شرایطی گفته می‌شود که مدت کوتاهی بعد از تغذیه محتوای معده به بیرون برمی‌گردد. برگردانده شدن غذا «رفلاکس در نوزادان» معمولا با بزرگتر شدن نوزاد به تدریج برطرف خواهد شد و تنها در صورتی غیرطبیعی محسوب می‌شود که بعد از ۱۸ ماهگی همچنان ادامه داشته باشد

در موارد زیاد نادری رفلاکس می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات حادتری همچون بیماری ریفلاکس معده به مری، آلرژی یا انسداد باشد که حتما نیاز به مراجعه به متخصص کودکان دارد.

آشنایی با علل و علائم و درمان رفلاکس در نوزادان

علائم رفلاکس در نوزادان

برگرداندن غذا و استفراغ از مهم‌ترین نشانه های رفلاکس نوزادان است. تا وقتی که کودک شما سالم و راضی میباشد و به خوبی رشد می‌کند، رفلاکس نگرانی درست کردن نمی‌کند. فرزند شما به احتمال فراوان این مشکل را پشت سر می‌گذراد.

ولی اگر کودک شما بدغذا باشد، یا بنظر احساس ناراحتی بکند، امکان دارد که محتوای معده اسیدی شده باشد و گلو و مری را تحریک نماید، همان چیزی که با رفلاکس اسید اتفاق میفتد. (علل و علائم و درمان رفلاکس در نوزاد)

چه زمانی میبایست به دکتر مراجعه نمود؟

در صورتی که یکی از موارد ذیل رخ داد، توصیه می‌کنیم حتما با متخصص اطفال تماس بگیرید:

وزن کودک زیاد نمی شود
با شدت تف می‌کند به طوری که منجر به بیرون پریدن محتویات معده از دهان او می‌شود (استفراغ پرتابه‌ای)
تف نمودن مایع زرد رنگ
تف نمودن خون و یا موادی که شبیه دانه های قهوه باشد
اجتناب از غذا خوردن
در مدفوع او خون مشاهده کردید
مشکلات تنفسی دارد
استفراغ را در سن ۶ ماهگی یا دیرتر شروع بکند.

برخی از این علائم امکان دارد نشان دهنده شرایط جدی تری باشند، همچون بیماری رفلاکس از معده به مری (GERD) و یا تنگی پیلور. در GERD رفلاکس حاوی اسید معده میباشد که به جدار خارجی مری اسیب می‌رساند. تنگی پیلور شرایط نادری میباشد که در آن دریچه باریک بین معده و روده کوچک، از تخلیه محتویات معده به روده کوچک جلوگیری می‌کند.

علل رفلاکس در نوزادان

رفلاکس نوزادی به عوامل زیادی بستگی دارد که اغلب در ارتباط با یکدیگر هستند. در نوزادان، حلقه عضلانی بین مری و معده، دریچه تحتانی مری، به طور کامل مرطوب نشده میباشد و اجازه می‌دهد که محتوای معده در مسیر برگشت جریان یابند. متاسفانه، این دریچه زمانی باز می‌شود که نوزاد غذایش را خورده و بعد از آن بسته باقی می ماند و منجر به باقی ماندن محتوای معده درون آن می‌سود.

نوزادان در اکثر مواقع بصورت طاق باز می خوابند، که امکان رفلاکس را بیش میکند. علاوه بر این رژیم آن ها به طور کامل مایع میباشد که این نکته هم رفلاکس نوزادان را تشدید میکند. گاهی اوقات حباب های هوا در معده امکان دارد مایعات را به عقب برگرداند. در موارد دیگرممکن میباشد نوزاد شما به سادگی مقدار زیادی آب را به سرعت بنوشد.

اگرچه رفلاکس در نوزادان اغلب بعد از غذا خوردن رخ میدهد، ولی می تواند هر زمانیکه فرزند شما سرفه، گریه و یا تقلا میکند هم اتفاق بیفتد.

در موارد زیاد نادری، علائم رفلاکس نوزادی به دلایل دیگری امکان دارد باشد. در میان احتمالات موارد ذیل وجود دارد:

التهاب معده و روده آلرژیک‌: که عدم تحمل ماده ای در غذا میباشد و معمولا پروتئین گاوی در شیر میباشد.
بیماری رفلاکس معده به روده (GERD): یک بیماری شدیدتر میباشد که جایی که رفلاکس به اندازه ای اسیدی میباشد که جداره خارجی مری را تحریک و دچار اسیب نماید رخ میدهد.
ازوفاژیت ائوزینوفیلیک شرایطی میباشد که در آن نوع ویِه ای از گلبول های سفید خون (ائوزینوفیل) ساخته میشوند و به لایه خارجی مری اسیب می‌رساند.
انسداد: به معنای گرفتگی یا باریک شدن مری (تنگی مری) و یا مسیر بین معده و روده کوچک (تنگی پلور) میباشد.
یکی از دلایل رفلاکس در نوزادان امکان دارد حساسیت غذایی به شیر باشد

عوارض رفلاکس در نوزادان

بیش موارد رفلاکس نوزادی به طور خودبه خودی از بین می روند بدون این که برای کودک شما مشکلی درست کردن کنند. در صورتیکه شرایط یک رفلاکس طبیعی نباشد و GERD یا شرایط دیگری باشد (بسیار کمتر رایج)، کودک علائمی از رشد ضعیف و یا مشکلات تنفسی بروز خواهد داد. برخی تحقیقات نشان می بدهند که نوزادانی دچار حملات متداول تف نمودن میشوند، با احتمال بیشتری در دوران کودکی به رفلاکس معده به مری مبتلا خواهند شد. (علل و علائم و درمان رفلاکس در نوزاد)

آماده شدن برای ملاقات با دکتر

چنانچه نگران رفلاکس نوزاد خود باشید، به احتمال فراوان در مرحله ابتدا به دکتر خانوادگی مخصوص کودکان یا متخصص اطفال مراجعه خواهید نمود. در صورتیکه رفلاکس بعد از گذشت نخستین سال تولد فرزندتان ادامه پیدا بکند و یا اگر فرزند شما برخی علائم نگران کننده چون کمبود وزن و مشکلات تنفسی داشته باشد، شما به دکتر متخصص گوارش کودکان ارجاع داده خواهید شد (متخصص گوارش اطفال).

در این جا اطلاعاتی برای یاری به آمادگی شما هنگام مراجعه به دکتر و انتظاراتی که از دکتر خود دارید ارائه می گردد:

هرگونه علائمی که نوزاد شما تجربه کرده میباشد را یادداشت کنید. یادداشت نمایید که چه زمانی فرزندتان غذا را برمیگرداند و تف میکند. آیا در همه اوقات ها کودک شما تغذیه می کند؟ چه مقدار مایعات فرزند شما برمی گرداند؟ آیا این گونه بنظر می رسد که فرزند شما هر چیزی که تغذیه میکند را برمیگرداند؟

لیستی از اطلاعات کلیدی تهیه کنید.

هر چند زمان یکبار به فرزندتان غذا می دهید؟ هر بار غذا خوردن فرزندتان چه مدت طول می کشد؟ در طول غذا خوردن فرزندتان چند مرتبه آروغ می زند؟ آیا کودک شما از شیر مادر تغذیه می کند؟ اگه جواب منفی میباشد از چه نوع فرمول غذایی استفاده می کنید؟ چطور فرمولاسیون غذایی را تهیه می کنید؟ ایا اخیرا فرمولاسیون غذایی را عوض کرده اید؟
سوالاتی که درنظر دارید از دکتر بپرسید یادداشت کنید.
سوالاتی که میبایست از دکتر خود بپرسید

برخی سوالات اساسی هستند که امکان دارد بخواهید از دکتر خود بپرسید:

محتمل ترین علت علائم فرزند من چیست؟
آیا فرزندم نیاز به آزمایشات خاصی دارد؟
چه روشهای درمانی در دسترس هستند؟
برای یاری به فرزندم چه کاری می توانم انجام دهد؟
آیا من به فرزندم بیشتر از حد غذا می دهم؟ یا من به دفعات زیادی به فرزندم غذا می دهم؟
آیا هرچونه بروشور یا مطلب چاب شده ای وجود دارد که از آن استفاده نمایم؟ چه سایت‌هایی را توصیه می‌کنید؟
از دکتر خود چه انتظاراتی دارید؟

برای جواب به سوالاتی که دکتر شما از شما میپرسد آمادگی داشته باشید: (علل و علائم و درمان رفلاکس در نوزاد)

نخستین باری که فرزندتان این علائم را تجربه نمود چه زمانی بود؟
ایا با هربار غذا خوردن فرزندتان غذا را برمیگرداند و یا هر از گاهی این اتفاق رخ می دهد؟
خلق و خوی فرزندتان چطور است؟ ایا در حین غذا خوردن احساس رضایت دارد؟
ایا اخیرا غذای کودکتان را از تغذیه شیر مادر به شیر شیشه ای تغییر داده اید؟ و یا ایا فرمولاسیون غذای کودکتان را تغییر داده اید؟
چه مواقعی به فرزندتان غذا می دهید؟

در هر بار غذا خوردن فرزندتان چه مقدار تغذیه می کند؟
آیا هر بار فرد خاصی به فرزندتان غذا می دهد؟
اگر شما پرستاران مختلفی برای فرزندتان دارید، ایا همه آن ها به فرزندتان با یک روش غذا می دهند؟
فرزندتان به چه شکل می خوابد؟
ایا بنظر می رسد علائم فرزندتان رو به بهبودی است؟

آزمایشات و تشخیص ها

تشخیص رفلاکس نوزاد معمولا بر اساس علائم و آزمون فیزیکی صورت می گیرد. در صورتیکه فرزند شما سالم باشدٰ رشد او به درستی صورت پذیرد و راضی بنظر برسد، در این حالت نیازی به آزمایشات بعدی نیست.

چنانچه دکتر کودک شما مشکل جدی تری را پیشبینی بکند، آزمایشات تشخیصی شامل موارد ذیل است:

اولتراسونیک: این تست برای تشخیص گرفتگی بین دریچه بین معده و روده کوچک استفاده میشود (تنگی پیلور)

تست های آزمایشگاهی: تست های متعدد خون و اوره به تشخیص و یا رد نمودن دلایل احتمالی تکرار استفراغ و اضافه نکردن وزن یاری میکند.

بررسی PH مری: برای تعیین این که آیا کج خلقی، بی نظمی های خواب و یا سایر علائمی که با رفلاکس اسید همراه استٰ اندازه گیری میزان اسیدیته مری فرزندتان می تواند یاری کننده باشد. دکتر یک لوله باریک را از راه بینی یا دهان کودک، به مری وارد میکند. لوله به وسیله ای وصل میشود که اسیدیته را رصد میکند. امکان دارد نیاز به باقی ماندن فرزند شما در بیمارستان باشد تا تحت پیشنهاد قرار گیرد.

مجموعه گوارش فوقانی: در صورتیکه دکتر به تنگی مری مشکوک باشد، عکسبرداری اشعه ایکس از قسمت فوقانی دستگاه گوارش توصیه می‌شود. پیش از عکسبرداری اشعه ایکس مایع سفید رنگ گچی (باریم) به کودک خورانده می‌شود. باریم معده را می پوشاند و اجازه میدهد موارد غیر نرمال در تصویربرداری اشعه ایکس واضح تر جلوه کنند.

اندوسکوپی فوقانی: دکتر کودک شما امکان دارد از این روش برای تشخیص و یا حذف مشکلات احتمالی در مریٰ همچون باریک شدن (تنگی) و یا التهاب (ایزوفاِژیت) استفاده نماید. دکتر یک لوله مخصوص مجهز به لنز دوربین و چراغ را از راه دهان فرزند شما وارد مریٰ معده و قسمت ابتدایی روده کوچک میکند. نمونه هایی از هر بافت مشکوک برای بررسی و آنالیز برداشته میشود. برای نوزادان و کودکان آندوسکوپی معمولا تحت بی هوشی عمومی انجام میشود. (علل و علائم و درمان رفلاکس در نوزاد)

روش های درمان رفلاکس در نوزادان و داروها

در اکثر موارد رفلاکس نوزادی با تغییرات ساده ای در روش غذا دادن بصورت خدو به خود برطرف میشود مانند:

حجم غذای کمتر و در دفعات بیش
توقف غذا دادن برای آروغ زدن کودک
راست نگه داشتن کودک در حین غذا دادن و بعد از آن
برای آزمودن این که آیا رفلاکس ناشی از آلرژی به پروتئین شیر گاوی استٰ دکتر کودک امکان دارد به شما نظر دهد چنانچه به فرزندتان شیر می دهیدٰ محصول های لبنی و گوشت را از رژیم غذاییتان حذف کنید.

اگر به کودکتان فرمول غذایی خاصی را می بدهید، گاهی اوقات تغییر فرمولاسیون غذایی یاری کننده میباشد.

دارو: داروهای مسدود کننده اسید، در مواردی که رفلاکس نوزادی حاد نیست توصیه نمی شود. استفاده کوتاه مدت از مسدود کننده H-2 همچون رانیتیدین و یا پمپ مهار کننده پروتون همچون امپرازول (Prevacid) ارزش امتحان نمودن برای کودکانی را دارد که زیاد شدن وزن ندارند و یا از خوردن غذا اجتناب می کنند، و یا شواهدی از ابتلا به ازوفاژیت و یا آسم و رفلاکس مزمن دارند. شایان ذکر میباشد که کودکان سالمی که این داروها را مصرف کنند امکان دارد با زیاد شدن خطر عفونت های روده و تنفسی دارد. علاوه بر این استفاده طولانی مدت از پمپ مهار کننده پروتون منجر به مشکلاتی در جذب آهن و کلسیم در نوزاد میشود.

جراحی: در موراد نادری، ماهیچه هایی که رها می شوندتا غذا را به سمت معده هدایت نمایند (اسفنکتر تحتانی مری)، نیازدارند که از راه جراحی محکم تر شوند تا از برگشت اسید به مری جلوگیری نمایند. این فرآیند فوندوپلیکاسیون معمولا برای کودکان معدودی بکار می رود که با رفلاکس حاد دست و پنجه نرم می کنند که منجر به تداخل در تنفس و رشد میشود.

یکی از راه‌های کاهش رفلاکس در نوزادان، یاری به آروغ زدن کودک هنگام شیردادن میباشد

سبک زندگی و درمان های خانگی

برای حداقل نمودن رفلاکس در نوزادان این نکته ها را درنظر بگیرید:

کودک را به حالت راست و عمودی باشد. به کودکتان در حالتی که بصورت عمودی میباشد غذا دهید و در صورت امکان فرزندتان را در وضعیت نشسته ۳۰ دقیقه بعد از آن نگه دارید. گرویته می تواند به محتویات معده این امکان را بدهد که در جای خود باقی بمانند. دقت داشته باشید در حین فرو رفتن غذا کودکتان را تکان ندهید.

وعده های غذایی را بیش و مقدار هر وعده را کمتر کنید: چنانچه از شیشه شیر استفاده می کنید، به کودکتان مقدار کمتری از حالت معمول غذا دهید، و یا در صورتیکه از شیر خودتان تغذیه میکند مدت وقت شیردهی را کوتاه تر نمایید.

زمانی را به آروغ زدن کودک اختصاص دهید: آروغ زدن های متوالی در حین و بعد از غذا خوردن می تواند از زیاد شدن هوا در معده کودک جلوگیری نماید. برای آروغ زدن کودکتان را بصورت عمودی بنشانید، دستان خود را پشت سر او قرار بدهید. از آروغ زدن بچه بر روی شانه خود خودداری نمایید که منجر به وارد شدن فشار به شکم کودک میشود. (علل و علائم و درمان رفلاکس در نوزاد)

کودک را به پشت بخوابانید: اکثر کودکان میبایست به پشت خوابانده شوند (تاق باز) تا بخوابندٰ حتی اگر به رفلاکس مبتلا باشند.

در روشهای درمان قدیمی تر برای رفلاکس کودکان، سفت نمودن فرمول غذایی و یا شیر مادر با برنج توصیه شده میباشد.

امروزه بصورت جهانی توصیه نمی شود. در صورتیکه غذای کودک را سفت تر نمایید، امکان دارد متوجه تف نمودن و برگرداندن کمتر غذا شویدٰ ولی برخی تحقیقات نظر می کنند که تعداد رفلاکس ها در حقیقت ثابت باقی می ماند. سفت نمودن فرمول غذایی کالری غیر لازم اضافی وارد رژیم غذایی کودک میکند و امکان دارد منجر به خفگی و انسداد و یا سایر مشکلات در حین تغذیه گردد. سفت نمودن شیر مادر بنظر موثر نمی رسد به این دلیل که آنزیم های شیر مادر منجر به شکسته شدن نشاسته شیر شده و موجب رقیق شدن شیر می گردند.

به یاد داشته باشید، رفلاکس در نوزادان معمولا دلیل جدی برای نگرانی ندارد. فقط تعداد زیادی از لباس های دم دستی را برای اروغ زدن نگه دارید تا از این مسئله خلاص بشوید. در صورتی که پس از ۱۸ ماهگی رفلاکس کودک شما ادامه داشته باشد، یا علائم غیرعادی مشاهده کردید توصیه می‌کنیم هر چه سریع‌تر با دکتر متخصص کودکان مشورت نمایید. 

سایت خدمات پرستاری و خدمات پزشکی در منزل همراه شما با ارائه بهترین خدمات نظیر پرستار کودک در منزل ، پرستار نوزاد در منزل ، پرستار سالمند در منزل ، پرستار بیمار در منزل ، فیزیوتراپی در منزل ، تزریقات در منزل و…. در کنار شماست.

همچنین می توانید برای مشاوره تخصصی پرستاری به صورت رایگان با ما تماس بگیرید.

مطالب مرتبط :