همه چیز درباره بیماری های تیروئید : بیماری های تیروئید ، از انواع بیماری هایی میباشد که در بین زنان بیش از مردان رایج میباشد. همه ما در مورد غده تیروئید چیزهایی شنیده ایم ، ولی امکان دارد بسیاری از افراد ندانند که غده تیروئید چه کاری انجام میدهد.
غده تیروئید یک غده درون ریز میباشد که باعث درست کردن هورمونی به نام هورمون تیروئید میشود . این هورمون در تنظیم سوخت و ساز بدن نقش دارد .
غده تیروئید غده پروانه ای شکل میباشد که در قسمت جلوی گردن و در ذیل سیب آدم قرار دارد .
معرفی و بررسی بیماری های تیروئید علل ، علائم و درمان
انواع بیماری های تیروئید
غده تیروئید هورمون ها ، تیروکسین (T4) و تریودوتیرونیون (T3) را آزاد میکند که باعث زیاد شدن میزان اکسیژن بدن میشود و سلول ها را برای تولید پروتئین های نو تحریک میکند .
تیروئید با کنترل ترشح این هورمون ها میزان متابولیک بیش اعضای بدن را تعیین میکند . غده تیروئید بوسیله هورمون تحریک کننده تیروئید یعنی TSH بوسیله غده هیپوفیز در مغز ساخته میشود .
معمولا وقتی که سطح هورمون تیروئید در بدن فراوان باشد ، تولید TSH متوقف میشود که این امر به نوبه خود تیروئید را از تولید بیش T3 و T4 منع میکند.
وقتی که غده تیروئید کم تحرک شود به کم کاری تیروئید و وقتی که تحرک آن زیادی یا بیشتر فعال شود به پرکاری تیروئید معروف میباشد . انواع سرطان هم امکان دارد در غده تیروئید ایجاد شود .
علل بیماری های تیروئید
• کم کاری تیروئید
بیماری کم کاری تیروئید گاهی اوقات ناشی از سطح نامناسب TSH یا در اثر مشکلاتی که در غده تیروئید درست کردن میشود، به وجود می آید .
رایج ترین علت کم کاری تیروئید تیروئیدیت هاشیموتو که یک بیماری خود ایمنی میباشد ، میباشد که در آن بدن پادتن هایی را تولید میکند که بخش هایی از غده تیروئید را ازبین می برد .
برداشتن بوسیله جراحی و برخی داروهای خاص همچون آمیودارون و لیتیوم هم چنین می توانند باعث کم کاری تیروئید شوند.
از دیگر دلایل کم کاری تیروئید می توان به مشکلات هیپوفیز ، مشکلات هیپوتالاموس و کمبود ید در بدن اشاره کرد . برخی از نوزادان هم با کم کاری تیروئید متولد میشوند که به این حالت کم کاری تیروئید مادرزادی گفته میشود .
• پرکاری تیروئید(همه چیز درباره بیماری های تیروئید)
دلایل مختلفی برای پرکاری تیروئید وجود دارد . بیماری گریوس رایج ترین علت پرکاری تیروئید میباشد و این شرایط زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن پادتن تولید میکند که کل غده های تیروئید را تحریک میکند و این امر منجر به بیشتر فعالی و سطوح بالای هورمون های تیروئید میشود.
نوع دیگری از پرکاری تیروئید به گواتر سمی یا آدنوم سمی تیروئید معروف میباشد .
آدنوم ها ، گره های غیر طبیعی بافت در تیروئید ، حتی در صورت عدم نیاز هم به طور مداوم هورمون های تیروئید را تولید می کنند .
پرکاری تیروئید ثانویه وقتی درست کردن میشود که غده هیپوفیز TSH بیشتر از حد درست کردن بکند و منجر به تحریک مداوم غده تیروئید شود .
تومور هیپوفیز امکان دارد باعث زیاد شدن سطح TSH شود ، به ندرت غده هیپوفیز نسبت به هورمون های تیروئید غیر حساس میشوند و دیگر به سطح بالا جواب نمی دهد .
یکی دیگر از دلایل احتمالی پرکاری تیروئید بیماری به نام تیروئیدیت میباشد که این حالت هنگامی اتفاق میافتد که غده تیروئید ملتهب میشود . بسته به نوع تیروئیدیت ، این امکان دارد به پرکاری تیروئید موقتی منجر شود هم چنین امکان دارد با کم کاری تیروئید هم به همراه باشد .
• سرطان های تیروئید
چهار نوع سرطان تیروئید وجود دارد که شامل سرطان پاپیلری ، فولیکولی ، آناپلاستیک و مدولاری می باشند .
این سرطان ها با درمان های پرتو درمانی به سر ، گردن یا قفسه سینه همراه می باشند . پرتو درمانی برای شرایط خوش خیم یا غیر سرطانی دیگر در این مناطق انجام نمیشود ولی در گذشته این روش شایع تر بود .
در موارد دیگر یک جهش ژنتیکی امکان دارد با سرطان تیروئید یا سایر انواع سرطان ها به عنوان مثال نئوپلازی متعدد غدد درون ریز یا جهش های ژنی BRAF همراه باشد. به ندرت سایر سرطان ها امکان دارد به تیروئید متاستاز شوند (به عنوان مثال لنفوم یا سرطان پستان)
علائم بیماری های تیروئید
– علائم کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید باعث پایین آمدن سطح T3 و T4 میشود که باعث بکند شدن متابولیسم میشود .
علائم کم کاری تیروئید عبارتند از :
– زبر و خشک شدن موها
– یبوست
– افسردگی
– پوسته پوسته شدن پوست
– ریزش مو
– زیاد شدن جریان قاعدگی در زنان
– عدم تحمل دمای سرد
– تحریک پذیری
– گر گرفتگی عضلات
– ضربان قلب پایین
– ضعف
– زیاد شدن وزن
در صورتی که کم کاری تیروئید درمان نشود ، علائم پیشرفت نموده و به ندرت می تواند یک شکل شدید از کم کاری تیروئید موسوم به میکسدما درست کند .
علائم میکسدما شامل موارد ذیل میباشد :
– درجه حرارت پایین بدن
– بکند شدن فرایند های ذهنی
– نارسایی احتقانی قلب ( شرایطی که قلب قادر به تامین نمودن خون کافی برای تامین نیازهای بدن نیست) .
کمای میکسدما در کسانی که دچار کم کاری تیروئید شدید هستند و در معرض فشارهای جسمی اضافی همچون عفونت ، درجه حرارت پایین بدن ، تروما یا استفاده از داروهای آرامبخش قرار دارند ، رخ میدهد .علائم آن شامل از بین رفتن هوشیاری ، تشنج و بکند شدن تنفس میباشد .
– علائم پرکاری تیروئید(همه چیز درباره بیماری های تیروئید)
پرکاری تیروئید منجر به گردش فراوان T3 وT4 در خون میشود . این هورمون ها متابولیسم را تسریع می کنند .علائم این بیماری عبارتند از :
– زیاد شدن ضربان قلب با ریتم غیر طبیعی
– زیاد شدن دمای بدن ( احساس گرمای غیر طبیعی)
– عرق نمودن فراوان
– احساس اضطراب یا عصبی بودن
– لرزش در دست ها
– احساس بی قراری
– زیاد شدن اشتها همراه با کاهش وزن
– حرکات مکرر روده گاهی همراه با اسهال
– پف دور چشم ، زیاد شدن اشک و حساسیت به نور
– پوکی استخوان
– توقف چرخه قاعدگی
بیماری گریوز علاوه بر علائم شایع پرکاری تیروئید ، امکان دارد باعث درست کردن برامدگی در گردن ( گواتر) شدن در محل بزرگ شدن تیروئید شود .هم چنین امکان دارد باعث بیرون زدگی چشم ها که منجر به دید ضعیف میشود ، شود .
در صورتی که پرکاری تیروئید درمان نشود ، یک عارضه خطرناک برای زندگی به نام بیشتر فعالی شدید غده تیروئید درست کردن میشود که علائم آن شامل :
– گیجی
– کما
– تب
– فشار خون بالا
– ضربان نامنظم قلب که می تواند کشنده باشد .
– زردی همراه با بزرگ شدن کبد
– نوسانات خلقی
– تحلیل عضلات
– بی قراری
– ضعف
این وضعیت یک فوریت پزشکی محسوب میشود و می تواند ناشی از تروما ، عفونت ، جراحی ، دیابت کنترل نشده ، بارداری و زایمان و یا مصرف بیشتر از حد داروهای تیروئید باشد .
تشخیص بیماری های تیروئید(همه چیز درباره بیماری های تیروئید)
در صورتی که دکتر مشکوک به بیماری های تیروئید باشد ، با توجه به سوابق پزشکی مریض ، معاینات فیزیکی و هم چنین آزمایشات می تواند این تشخیص را تایید بکند.
آزمایش ها معمولاً سطح TSH و هورمون های تیروئید را اندازه گیری می کنند . آزمایش های سرولوژی میتوانند سطح آنتی بادی های دارای ارتباط با کم کاری و پرکاری تیروئید را اندازه گیری می کنند .
از روشهای دیگری به نام تست تحریک عملکردی میتوان برای تشخیص این که غده هیپوفیز و تیروئید منابع این علائم پزشکی میباشد یا خیر استفاده کرد . سونوگرافی و اسکن هسته ای تیروئید امکان معاینه بصری و عملکردی غده تیروئید یا ندول ها را فراهم میکند .
درمان بیماری های تیروئید
• درمان کم کاری تیروئید
درمان معمول کم کاری تیروئید ، درمان جایگزینی هورمون تیروئید میباشد. با این روش درمانی هورمون مصنوعی تیروئید همچون لووتیروکسین از راه قرص مصرف میشود تا هورمون تیروئید از دست رفته را جایگزین بکند . این درمان معمولا مادام العمر میباشد .
اکثر کسانی که درمان جایگزینی تیروئید را انجام می بدهند ، عوارض جانبی را تجربه نمیکنند ولی اگر هورمون تیروئید بیشتر از حد مصرف شود عوارض ممکن درست کردن شود علائم اینگونه عوارض شامل لرز ، تپش قلب و مشکلات خواب میباشد .
زنانی که باردار می باشند امکان دارد نیاز به زیاد شدن ۵۰ درصدی جایگزینی تیروئید داشته باشند. حدود ۴ تا ۶ هفته طول می کشد تا اثر دوز اولیه یا تغییر دوز مشخص شود.
• درمان پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید را میتوان با ید از جمله ید رادیواکتیو ، داروهای ضد تیروئید یا جراحی درمان کرد.
ید رادیواکتیو می تواند بخش هایی از غده تیروئید را ازبین ببرد . این امکان دارد برای کنترل پرکاری تیروئید کافی باشد . حداقل ۸۰ درصد موارد یک دوز ید رادیواکتیو قادر به درمان پرکاری تیروئید میباشد .
ولی اگر ترویید بیشتر از حد از بین برود نتیجه کم کاری تیروئید میباشد . ید رادیو اکتیو در سطوح کافی کم استفاده میشود به طوری که هیچ آسیبی به بقیه بدن وارد نمی شود ، ولی این ماده به خانم های باردار داده نمی شود . زیرا امکان دارد غده تیروئید در حالا رشد را از بین ببرد .
دوزهای بالاتر ید که تیرویید را از بین نمی برند ، به انسداد ترشح هورمون های تیروئید یاری میکند تا این ماده برای معالجه بیشتر فعالی تیروئید و کاهش تولید بیشتر از حد هورمون های تیرویید پیش از عمل استفاده میشود .
داروهای ضد پرکاری تیروئید شامل propylthiouracil یا methimazole میتوانند پرکاری تیروئید را طی ۶هفته تا ۳ماه کنترل کنند. این داروها باعث کاهش تولید هورمون های نو تیروئید بوسیله غده تیروئید میشوند .
صحیح میباشد که دوزهای بیشتر تر سریع تر عمل میکند ، ولی امکان دارد باعث عوارض جانبی از جمله بثورات پوستی ، حالت تهوع ، از بین رفتن حس چشایی ، آسیب سلول های کبدی و به ندرت کاهش تولید سلول های خونی در استخوان شود .
برداشتن غده تیروئید بوسیله جراحی به نام تیروئیدکتومی گاهی اوقات ضروری میباشد در صورت وجود ندول های سرطانی هم انجام شود .
اگر گره غیر سرطانی باعث درست کردن مشکلات در تنفس یا بلع شوند و نفر نتواند داروهای ید رادیواکتیو یا آنتی تیروئید مصرف بکند ، یا اگر گره ای که حاوی مایعات میباشد باعث درست کردن مشکل شود از بین بردن غده تیروئید بوسیله جراحی منجر به کم کاری تیروئید میشود که پس از انجام آن جراحی مریض تا آخر عمر میبایست هورمون های درمانی تیروئید را مصرف بکند.
گاهی اوقات امکان دارد دکتر برای یاری به کنترل علائم پرکاری تیروئید همچون لرز ، زیاد شدن ضربان قلب ، اضطراب و عصبی بودن داروهای دیگری را هم توصیه بکند . با این حالا این داروها اختلال عملکرد تیروئید را درمان نمی کنند .
• درمان سرطان های تیروئید(همه چیز درباره بیماری های تیروئید)
درمان سرطان های تیروئید هم اغلب شامل ترکیبی از تیروئیدکتومی (جراحی برداشتن تیروئید) ، ید رادیو اکتیو ، پرتو درمانی ( کمتر رایج است) داروهای ضد سرطان و سرکوب هورمون میباشد .
هشدار :
این مطلب صرفا جنبه اطلاع رسانی داشته و هرگونه تشخیص و درمان بیماری ، میبایست بوسیله دکتر انجام شود .
*****************
سایت ما برای کمک کردن به شما در پرستاری از کودکان و سالمندان و بیماران و…. است. در صورت نیاز با ما تماس بگیرید.
مطالب مرتبط :
اینا فوق العادن
اکانت اینستا هم دارید؟